Nie żyje Krzysztof Penderecki
W niedzielę 29 marca nad ranem zmarł po długiej i ciężkiej chorobie Krzysztof Penderecki – jeden z najwybitniejszych współczesnych kompozytorów i dyrygentów, światowy autorytet w dziedzinie muzyki klasycznej, niezrównany pedagog muzyczny. Miał 86 lat. Był członkiem Akademii Fonograficznej.
Krzysztof Penderecki urodził się 23 listopada 1933 r. w Dębicy w rodzinie o ormiańskich korzeniach. Już od wczesnych lat dziecinnych fascynowało go komponowanie i fascynacja ta doprowadziła go na studia w Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej w Krakowie (dzisiejszej Akademii Muzycznej), którą ukończył w 1958 r.
Uznanie i światowy rozgłos przyniosły mu utwory z lat 60., takie jak Tren Ofiarom Hiroszimy czy Pasja według św. Łukasza, które zapoczątkowały jego międzynarodową karierę. Penderecki skomponował cztery opery, osiem symfonii oraz wiele innych utworów orkiestrowych, koncertów instrumentalnych, opraw chóralnych, a także utworów kameralnych i instrumentalnych.
Był laureatem wielu prestiżowych nagród. Czterokrotnie został uhonorowany nagrodą Grammy, ostatni raz w 2017 roku za album Penderecki Conducts Penderecki, vol. 1 w kategorii na najlepsze wykonanie muzyki chóralnej. Jego płyty wielokrotnie zdobywały również nagrody polskiego przemysłu fonograficznego – Fryderyki, a sam Mistrz w 2009 r. został uhonorowany nagrodą specjalną – Złotym Fryderykiem. Był członkiem Akademii Fonograficznej.
Tworzył również muzykę filmową. Jego utwory znalazły się w takich filmach jak Egzorcysta Williama Friedkina, Lśnienie Stanleya Kubricka, Dzikość serca Davida Lyncha, Ludzkie dzieci Alfonso Cuaróna czy Wyspa tajemnic Martina Scorsese. Stworzył muzykę również do polskich dzieł: Rękopisu znalezionego w Saragossie Wojciecha Jerzego Hasa oraz Katynia Andrzeja Wajdy.
W 2005 roku w Lutosławicach powołał do życia Europejskie Centrum Muzyki Krzysztofa Pendereckiego, któremu przyświeca nadrzędna idea inspirowania najzdolniejszych młodych muzyków do doskonalenia umiejętności i dążenia ku pełnej dojrzałości artystycznej. Jak czytamy na stronie instytucji: Kursy mistrzowskie, warsztaty solowe, kameralne i orkiestrowe, seminaria oraz wykłady kładą akcent na relację między mistrzem a uczniem. Instytucja kultywuje tym samym tradycyjne, europejskie wartości. Centrum jest miejscem spotkań młodych adeptów muzyki z mistrzami sztuki wykonawczej i kompozytorami, a także wybitnymi postaciami szeroko pojętej humanistyki. Centrum zostało wpisane do rejestru Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego i otrzymało status narodowej instytucji kultury.
Za swoją działalność artystyczną Krzysztof Penderecki został odznaczony m.in. Orderem Orła Białego, tytułem doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego i Honorowego Obywatela Miasta Krakowa.
Foto: Stepan Rudik / Forum
Źródło: onet.pl, wyborcza.pl
